Kinderen van De Höchte ‘hebben stief hun best doan’
ALTEVEER Christelijke basisschool De Höchte in Alteveer kreeg gisteren bezoek van Henk Scholte (op de foto rechts) van Centrum Groninger Taal & Cultuur en zanger Bert Hadders (links met gitaar). De dertien kinderen van groep 7/8 hadden, aldus Scholte, ‘stief hun best doan ’ op de raadsels en vragen in de Groningse editie van het Nedersaksische tijdschrift Wiesneus , uitgebracht in het kader van Meertmoand Dialectmoand en op een aantal scholen verspreid. De leerlingen kregen het boek Katjewaai van Gré van der Veen. Foto Harry Tielman
(overgenomen uit het Dagblad van het Noorden van 23 mei 2019
Amper een jaar na het afscheid van zijn succesvolle formatie De Nozems presenteert de Groningse dialectmuzikant Bert Hadders al zijn eerste soloalbum. Echt verrassend kun je deze snelle terugkeer niet noemen, want hij putte voor Kokelekodeels uit dezelfde bron als op de laatste plaat van zijn vorige band. Jarenlang heeft de geboren Drent (vlak over de grens, in het dorp met de prachtige naam Tweede Exloërmond) speciaal voor het radioprogramma De Centrale van RTV Noord liedjes geschreven, waarvan luisteraars het onderwerp mochten bepalen. Dat deden ze door aan het ‘Rad van Kokeleko’ te draaien, waarbij het pijltje uiteindelijk op een typisch Gronings thema of een belangwekkende regionale gebeurtenis belandde.
Kokeleko is een streekgebonden begrip voor poeha, druktemakerij om niets. Opvallend genoeg doet Hadders het op de gelijknamige langspeler het een stuk rustiger aan dan met zijn Nozems. Gitaar en banjo zetten de toon op deze Americana-achtige plaat, waarbij artiesten als Woodie Guthrie en Pete Seeger als referentie gelden, al zullen liefhebbers van Johnny Cash’ American-serie het mogelijk ook kunnen waarderen. Dat laatste zit hem vooral in het melodieuze gitaarspel van Joost Dijkema, een jonge gitaardocent die door Hadders is gepromoveerd tot zijn partner-in-crime voor dit project. Met zijn verfijnde vingers geeft hij de toch al sterke nummers extra cachet.
Zo tovert hij de ballade ‘Station Van Daam’ om tot een van de hoogtepunten van het album. Een lied waarin het deprimerende treinstation van Appingedam dient als beeld voor een knipperlichtrelatie met een vrouw. Hadders stelt dit station nog positief voor, want anders dan hij beweert, kun je er op geen enkel moment van de dag iets lekkers kopen. Een andere plek waar volgens de artiest weinig te beleven valt, is de maan. Als we het even vermakelijke als aanstekelijke nummer ‘Doen Op De Moan’ mogen geloven, kun je daar niet veel meer dan jezelf bezatten (‘doen’ is Gronings voor dronken).
Het laatstgenoemde lied handelt over een werkloze die in het kader van een ruimtevaartprogramma naar de maan wordt geschoten. Werk komt als thema meerdere keren terug op het album en wel op klassiek-Groningse wijze, waarbij de arbeider met een loontje van ‘vief stuvers in ’t uur’ mag spreken van een ‘moagerbestoan’. Verder getuigen nummers als het ingetogen ‘Oog Veur N Oog’ en het veel luchtiger ‘Domnee, Domnee’ van Hadders’ christelijke opvoeding. Vorig jaar is de 57-jarige veteraan in het noordelijke muziekcircuit onderscheiden met de K. ter Laan-prijs, als erkenning voor zijn grote verdiensten voor het Groningse dialect. Met Kokeleko onderstreept hij nog eens hoe terecht die prijs aan hem werd toegekend. Bert Hadders heeft andermaal een topplaat afgeleverd.
Bert Hadders (rechts) speelde tijdens de uitreiking van de K. ter Laanprijs enkele liedjes met Joost Dijkema. Foto Duncan Wijting
SLOCHTEREN Met het winnen van de K. ter Laanprijs is Bert Hadders, aldus voorzitter Nane van der Molen van ’t Grunneger Bouk , ,,onsterfelijk geworden’’.
De toekenning was reeds bekend, de overhandiging van de 1000 euro en het beeldje van kunstenaar Natasja Bennink vond gisteren plaats in restaurant De Boerderij in Slochteren. Hadders bedankte in zijn speech tientallen mensen. De opsomming, waarbij hij de toegestane tijd ruimschoots overschreed, ging lang goed, tot hij bij zijn broer Roelof kwam die hem op zo vaak had geholpen. Toen brak zijn stem.
Bert Hadders (1962) is de 33ste winnaar van de K. ter Laanprijs en zijn naam verdwijnt nooit meer uit de annalen van de geschiedenis van Groningen, meer precies de Groninger taal en cultuur.
Hans Gerritsen mocht, als voorzitter van SONT (Streektaal-Organisatie in het Nedersaksisch Taalgebied) het juryrapport voorlezen en dat deed hij in het dialect. Dat had hij echter beter niet kunnen doen voor een zaal met honderd diehardGroningers. Het was duidelijk dat de oud-Groningse gedeputeerde en ex-burgemeester van Haaksbergen geen native speaker was.
Wel maakte Gerritsen nog eens duidelijk waarom Hadders de prijs meer dan verdiende. Voor zijn niet-aflatende inzet voor de streektaal en als er niet zoveel muziek in hem zat, zou hij ‘een stille kracht’ zijn.
De ‘rock-’n-roller met zijn malle petje’ werkte als putjesschepper, circusact, bandmanager en bibliothecaris, schreef in 1998 zijn eerste liedje en verwierf zich daarna een plek in de muziekwereld, tot en met theaterprogramma Kokeleko met gitarist Joost Dijkema, met wie hij gisteren enkele liedjes ten gehore bracht.
Hadders was niet alleen blij met het geld. De eerdere beeldjes die hij won waren zo lelijk dat hij ze in het café liet staan, deze ging mee naar huis. De laureaat merkte overigens nog fijntjes op dat hij opgroeide in Tweede Exloërmond en aldus vermoedelijk de eerste Drentse winnaar was van deze Groningse prijs.
De Drents/Groningse muziektheatervoorstelling De Grup van Iemandsland is genomineerd voor de DvhN streektaalprijs 2018. foto Judith van der Meulen
Groningen en Drenthe zijn gelijkelijk vertegenwoordigd op de kortlijst van de Dagblad van het Noorden streektaalprijs 2018. In Groningen zit muziek, terwijl het in Drenthe zwart op wit staat.
In de categorie cd/dvd/overige dingen Marlene Bakker (Raif), Irene Wilkens (Sikkom Cult) en de Drents/Groningse muziektheatervoorstelling Iemandsland van De Grup (met o.a. Bert Hadders, Otto Groote en Erik Harteveld) naar de 1001 euro en eeuwige roem.
Poëzie en proza
De categorie poëzie en proza is een volledig Drentse aangelegenheid met De Paddenvanger van Anne Doornbos, Viooltjes an zee van Suze Sanders en Verjaag met mij de rikken van mien laand van Rieks Siebering.
De jury
De jury van de Dagblad van het Noorden streektaalprijs staat onder voorzitterschap van Eric van Oosterhout, burgemeester van Emmen. Hij wordt terzijde gestaan door Jannie Kuipers, Geesjen Doddema, Ingeborg Nienhuis en oud-Dagblad van het Noorden journalist Jan Wierenga.
Publieksprijs
De Dagblad van het Noorden streektaalprijzen worden zondag 14 april uitgereikt in theater De Winsinghof in Roden. Kort voor de prijsuitreiking worden de genomineerden middels een filmpje voorgesteld op de website van deze krant (www.dvhn.nl). U kunt dan stemmen op uw favoriet voor de publieksprijs.
Vorig jaar kwam een einde aan de samenwerking van Bert Hadders en zijn groep De Nozems. Het afscheid van elkaar werd gevierd met het uitbrengen van het album Tjeu, waarin het beste van tien jaar muzikale samenwerking werd verzameld. Bert Hadders ging echter onverdroten door met het schrijven van liedjes. Veel van die liedjes werden live gespeeld in een radioprogramma van RTV Noord. Aangezien er weinig voorbereidingstijd was, koos Hadders meestal voor een eenvoudige muzikale omlijsting. Een tiental liedjes vond zijn weg naar het nieuwste album Kokeleko.
Bert Hadders schrijft over echte mensen om hem heen, de kleine persoonlijke geschiedenissen en idem dito drama’s. Hij zingt in zijn teksten nadrukkelijk over arm en rijk, verstoorde arbeidsverhoudingen, misdaad en straf. Geschiedenissen uit het verleden met verrassende parallellen met het heden. Hij laat alle muzikale opsmuk achter zich en treedt in dit opzicht nadrukkelijk in de voetsporen van illustere voorgangers als Woody Guthrie en Pete Seeger.
Na De Nozems kwam Bert Hadders in contact met de talentvolle jonge gitarist Joost Dijkema. De samenwerking pakt op dit album werkelijk voorbeeldig uit. Het gevarieerde, verfijnde gitaarspel van Dijkema tilt de muzikale omlijsting van Hadders’ liedjes naar een fraai hoger plan.
Op 5 april a.s. wordt de K. ter Laanprijs aan Bert Hadders uitgereikt voor zijn niet aflatende inzet voor de streektaalmuziek. Hadders is zelf het meest trots op zijn liedjes en hoopt dat de jury dat ook vindt. Getuige het niveau van de liedjes op dit album is dat voor de hand liggend. Kokeleko is streektaalmuziek op hoog niveau. Dit album, ook nog prachtig vorm gegeven, is een echte schot in de roos!
Bert Hadders heeft samen met zijn band De Nozems een aantal fantastische dampende Grunneger rockplaten gemaakt met teksten die verhalen vertelden over vooral Oost-Groningen. Die teksten komen eigenlijk nog beter tot hun recht in de setting die Hadders voor zijn nieuwe album heeft gekozen. Hij onderkende zijn eigen beperkte vermogens als gitarist en ging gitaarlessen nemen bij Joost Dijkema, maar al snel bleek dat het een veel beter idee was om samen met Dijkema te gaan spelen en zingen.
Kokeleko is een subliem album van Groningstalige liedjes waarin opmerkelijke Grunnegers centraal staan, waaronder eentje die, moet ik met enige schroom bekennen, nog verre familie is ook, namelijk Okke Kluun, de laatste Groninger die op de Grote Markt publiekelijk is opgehangen. Mooie intieme liedjes, door Hadders mooi gezongen, met fraaie subtiele gitaarbegeleiding van Joost Dijkema. We zouden de Nozems er bijna door vergeten, al was ik erg verknocht aan die lekkere Grunneger rock van die band. Maar dit is een erg mooi plaatje geworden. Petje af heren!
